2022-bangladesh-shonglap-shadona-thirki-foto-egil-mongstad-(1)
Shadona kom seg så vidt unna det å bli barnebrud. No drøymer ho om utdanning. Ho vil bli songar og utvikle songstemma si.

Blei ikkje barnebrud

Shadona Thirki var berre 16 år då foreldra ville gifte henne bort. No takkar mor hennar for at dei blei stogga.

kartmarkor-magentaBangladesh, Garopara

 


Det er skodespel i landsbyen. Temaet er barneekteskap, og Shodona spelar guten som vil gifte seg med den mykje yngre jenta som ikkje er meir enn 12 – 13 år. «Han» kranglar seg til å få lov og gifte seg. Foreldra hans er glade og brura lei seg. Så blir ho gravid, og i fødsel døyr ho. 

Ein munn mindre å mette
Tematikken er høgaktuell i Bangladesh, det landet i verda som i følgje UNICEF har flest barneekteskap, etter Niger. Minstealder for å gifte seg i Bangladesh er 18 år, men tal frå UNICEF viser at i landet er det 34,5 millionar jenter og kvinner som alle var gifte før dei var 18 år gamle. 13,4 millionar av dei var under 15 år.  

Sjølv blei eg gift då eg var 13 – 14 år gamal, og viste ikkje at barneekteskap var galt. 
Malotika Ekka, mor

– Me forstod ikkje kor feil det ville være å gifte bort dotter vår så ung. Me hadde ikkje den kunnskapen. Sjølv blei eg gift då eg var 13 – 14 år gamal, og viste ikkje at barneekteskap var galt. Det var heilt naturleg for meg og mannen min at dottera vår skulle gifte seg då me meinte ho var klar for det. Me er fattige, og det kunne bety mykje  å ha ein munn mindre å mette. Men no ser me kor galt det hadde vore om me hadde gifta henne bort, fortel mor til Shadona, 34 år gamle Malotika Ekka. 

Ville gå på skulen
Det var venene i Shonglap-gruppa som redda Shadona frå ekteskapet. I Shonglap-programmet hadde dei snakka om barneekteskap og kor viktig det er å hindre at det skjer. Dei siste åra har Shonglap redda fleire jenter frå å bli barnebruder. No  var det ei frå deira eigen klasse som måtte reddast. 

Eg ville ikkje gifte meg. Eg ville gå på skulen.
Shadona Thirki, dotter

– Eg gråt og gråt. Alt var trist. Mor hadde fortalt meg at dei hadde funne ein mann til meg. Men eg ville ikkje gifte meg. Eg ville gå på skulen. Eg ville studere og bli songar. Eg elskar å synge og spele teater. Det gjer meg glad, seier ho og reiser seg og syng ein song, ein song om livet og kvifor me er her. No er ho med i Shonglap-forum og går i 12 klasse i ungdomsskulen.


 

2022-bangladesh-shonglap-shadona-thirki-foto-egil-mongstad-(2)

Mor og dotter

– Når eg ser ho saman med dei andre jentene her og korleis ho syng og dansar og er med å påverkar oss som bur her, då blir eg både stolt og glad, seier mor Malotika. 

2022-bangladesh-shonglap-shadona-thirki-foto-egil-mongstad-(3)

Nyfikne tilskodarar

Skodespelet om barneekteskap vekker oppsikt i landsbyen, og nokre nyfikne tilskodarar kiker på jentene som dramatiserer.

Stogga ekteskapet
– Eg var livredd og visste ikkje korleis eg kunne komme unna dette. Håpet kom då venene mine i Shonglap-gruppa tok kontakt med mor og far. Men dei ville ikkje lytte, og var bestemte på at ekteskap skulle det bli, seier den unge jenta, som no er blitt 17 år gamal. 

Men venene gav ikkje opp. Dei snakka med folk i landsbyen og fekk støtte, og snart måtte foreldra gje seg. Å snu prosessen tok lang tid, men etter sju dagar blei ekteskapet stogga. 
– Det var heilt forferdeleg. Eg blei så trist. Me skulle holde bryllaup og gifte bort dotter vår. No er eg verkeleg glad det blei stogga, seier mor og ser stolt på dotter si. 

Håpet kom då venene mine i Shonglap-gruppa
tok kontakt med mor og far.
Shadona

Stolt og glad
– Når eg ser ho saman med dei andre jentene her og ser ho i teater og korleis ho syng og dansar og er med å påverkar oss som bur her, då blir eg både stolt og glad. Eg ser kva det betyr for henne og kor mykje ho og dei andre jentene gjer for landsbyen vår, då skjønar eg at det var feil å skulle gifte henne bort, seier mor Ekka. 

Shonglap har skapt store endringar og gjort at problem knytt til alkohol er kraftig redusert. Talet på barneekteskap, som før Shonglap kunne være fleire i året, er også kraftig redusert. 
– Dei vaksne  ser på oss jenter som ei byrde. Difor vil dei gifte oss bort. Eg blir så trist når eg tenkjer på det. Men no ser dei at me har verdi, at me kan bidra og delta, både med kunnskap og inntekter. 

No ser dei at me har verdi, at me kan bidra og delta, både med kunnskap og inntekter. 
Shadona

I Shonglap startar dei ein aktivitet som gjev inntekt. Det kan være frisør, skreddar, drive med geiter, høner eller ender, eller anna.
– Slik kan me og hjelpe foreldra våre og samstundes syte for pengar til vår eiga utdanning. Dette hadde aldri skjedd om eg hadde blitt gifta bort. Det var Shonglap som redda meg, seier Shadona med eit stort smil.


Tekst og foto: Egil Mongstad

60 prosent

av dei som no er mellom 20 og 24 år og blei gifte bort før dei fylte 18 har aldri gått på skule.  

50 prosent

av kvinnene i Bangladesh som no er midt i 20-åra, blei gifta bort før dei hadde fylt 18 år.

25 prosent

av kvinnene som er gifte før 18 år meiner det er greitt å bli slått av mannen.

Oppdatert onsdag 19. oktober 2022